Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasının 99. yıl dönümü nedeniyle mesaj yayımladı.

“TÜRKİYE ANTLAŞMANIN UYGULANMASI TİTİZLİKLE TAKİP ETMİŞTİR”

Erdoğan’ın yayımladığı mesaj şu şekilde:

“Bugün Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu belgelerinden olan Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasının 99’uncu yıl dönümünü idrak ediyoruz.

Lozan Barış Antlaşmasıyla kara sınırlarımız çizilmiş, kapitülasyonlar kaldırılmış, Yunanistan’da kalan Türk azınlığının hakları güvenceye alınmış, kıyılarımıza yakın Yunan adalarının gayrıaskeri statüsü teyit edilmiştir. Türkiye, imzalanmasından bu yana geçen 99 yılık zaman zarfında Lozan Barış Antlaşması’nın uygulanmasını titizlikle takip etmiştir.

YUNANİSTAN ANTLAŞMANIN ŞARTLARINI BİLİNÇLİ ŞEKİLDE AŞINDIRIYOR

Ancak son dönemde özellikle Yunanistan tarafından Türk azınlığın hakları başta olmak üzere Antlaşma’da kayıtlı şartlar yok sayılmakta veya bilinçli bir şekilde aşındırılmaktadır. İyi komşuluk ilişkileri ve Antlaşmaya sadakat ilkesiyle bağdaşmayan bu durumu, ülkemizin kabul etmesi mümkün değildir.

Ülkemiz, bölgesinde kalıcı barış ve huzurun tesisi yolunda her türlü çabayı göstermekte, aziz milletimizin haklarını korumakta kararlıdır.
Türkiye 2023’e, Lozan Barış Antlaşması’nın ve Cumhuriyetimizin 100’üncü yılına doğru emin adımlarla ilerlerken, bölgesel ve küresel meselelerdeki
etkin konumunu da pekiştirmektedir.

Lozan Barış Antlaşması’nın 99’uncu yıldönümünde, Cumhuriyetimizin banisi Gazi Mustafa Kemal’i, silah arkadaşlarını ve aziz şehitlerimizi rahmetle
anıyor, gazilerimizi saygı ve minnetle yâd ediyorum.”

ERDOĞAN’IN LOZAN SINAVI

Erdoğan, bugün Yunanistan’ı antlaşmanın şartlarına uymamakla suçladı. Ancak Erdoğan, geçmişte yaptığı açıklamalarda Lozan’ı yerden yere vurmuştu.

İşte Erdoğan’ın Lozan’la sınavı:

EYLÜL 2016: LOZAN’I ZAFER DİYE YUTTURMAYA ÇALIŞTILAR

“1920’de bize Sevr’i gösterdiler, 1923’te Lozan’a razı ettiler. Birileri bize Lozan’ı zafer diye yutturmaya çalıştılar. Şöyle bağırsan sesinin duyulacağı adaları biz Lozan’la verdik. Kıta sahanlığı ne olacak, havada ne olacak, karada ne olacak hâlâ bunun mücadelesini veriyoruz. İşte bunun nedeni, o anlaşmada masaya oturanlar. O masaya oturanlar bunun hakkını veremediler, veremedikleri için onun sıkıntısını şimdi biz yaşıyoruz. Herhalde bu darbe (15 Temmuz 2016) başarılı olsaydı, Sevr’i bile aratacak bir anlaşmayla karşımıza çıkacaklardı.”

“LOZAN KUTSAL BİR METİN DEĞİLDİR”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Lozan Antlaşması’na yönelik eleştirilerine Kasım 2016’da da devam etti. Bin önceki konuşmasındaki ifadelerden rahatsız olanlara tepki gösteren Erdoğan, şunları söylemişti:

“Biz, 22 milyon kilometrekarelik dünya ölçeğinde toprağı görmüş devletin varisleriyiz, daha yeni, daha şurada 3 milyon kilometrekarelik topraklara sahiptik. Lozan ifadesini kullandığımda birileri rahatsız oldu. Niye rahatsız oluyorsunuz. Lozan’da da 3 milyon kilometrekarede bir yerler tırmıklandı, 780 bin kilometrekareye düştük. Burnumuzun dibindeki yerler alındığında bununla iftihar edenler oldu. Bu nasıl oluyor ya, elindekini veriyorsun, hâlâ başarılı çıktık diyorsunuz. Milletimiz Çanakkale Savaşı ile, İstiklal Harbi ile bize yine de dar gelen bir gömlek olsa da bugünkü sınırlarımızı belirlemiştir. Milletimiz İstiklal Harbi’ne başlarken bir hedef koymuştur, bu hedef Misak-ı Milli’dir. Lozan’daki kazanımları taktirle karşılıyoruz, ama İstiklal Harbi ile kazanıp Lozan ile kaybettiğimiz bazı haklarımızı dile getirmemize mani değildir. Lozan kutsal bir metin değildir, elbette tartışacağız. Birinci dünya savaşı, ikinci dünya savaşı, soğuk savaş geride kaldı. Soğuk savaş sonrası kurulan dengeler yıkılıyor. Bizi Lozan’a hapsetmeye çalışıyorlar, kusura bakmayın.”

“LOZAN’I DÖNEMİN ŞARTLARINDA DEĞERLENDİRMEK LAZIM”

Cumhurbaşkanı Erdoğan Ekim 2019’da katıldığı TRT World Forum’da yaptığı konuşmada ise Lozan Antlaşması konusunda çok daha temkinli konuştu. Lozan’ın günün şartlarına göre değerlendirilmesi gerektiğini belirten Erdoğan, şunları söyledi:

“I. Dünya savaşının ardından kurulmaya çalışılan yeni dünya düzeninde Türk milletine yer verilmemiştir. Anadolu’nun içinde küçük bir alana sıkıştırılan, siyasi, askeri ekonomik olarak tam manasıyla bitirilmiş bir devleti bize adeta bahşetmişlerdi. Millet olarak bu zilleti elbette kabul etmedik. İstiklal Savaşımı zaferle sonuçlandırmamızın ardından Lozan’da varılan mutabakat, kabul edebileceklerimizin asgarisini oluşturuyordu. Öyle ki Samsun, Erzurum, Sivas ve Ankara hattında şekillendirilen İstiklal Mücadelemizin hedefi olan Misak-ı milli sınırlarımızdan dahi ciddi fedakarlık yaparak bu neticeye ulaşmıştık. Hiç şüphesiz bu tip esneklikleri dönemin şartları içinde düşünmek, değerlendirmek, yargılamak gerekir. Bunu yapacak olan da tabi ki tarihçilerdir.”