Türkiye’nin önemli ihraç ürünlerinden ve Karadeniz Bölgesi’ndeki üreticilerin en önemli geçim kaynaklarından birisi olan fındığın kilogram başına fiyatı geçtiğimiz yıl Ağustos ayında 26,5 lira açıklanmıştı.

Muhalefet partileri, enflasyon oranları, döviz kurlarındaki artış ile birlikte artan maliyetler karşısında fındığın en az 72-74 TL olması halinde üreticinin mağdur olmayacağını dile getirmişti.

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu yıl fındık hasadı henüz başlamadan Ordu ziyaretinde fındığın kilogram başına fiyatını alan desteğiyle birlikte 54 lira olarak açıkladı. Trabzon’daki üreticilere açıklanan fiyatı nasıl karşıladıklarını sorduk, maliyetlerini sıralayan vatandaş açıklanan fiyattan memnun değil.

60 LİRA ÜZERİNDE OLMALIYDI

Açıklanan fiyatın maliyetler karşısında yeterli olmadığını ifade eden Mustafa Çolak, “54 lira fiyatı az buluyoruz. Maliyetler gerçekten çok yüksek. Bu fiyatlar bugünkü şartlarda yeterli değil. Fiyatın daha yüksek olmasını bekliyorduk. 60 lira üzerinde olsaydı üretici belki memnun kalabilirdi. Şu an ki fiyat üreticiye göre yeterli değil” dedi.

HER ŞEY ÜÇ KAT ARTTI, FINDIK İKİ KAT BİLE ARTMADI

Her şeyin maliyetinin üç katına çıktığı ama fındık fiyatının iki kat dahi artamadığını söyleyen fındık üreticisi, “Bir çuval gübre 500 lira olmuş. Maliyetler üç katına çıkmış, fındık iki katı artmamış. Ordu fındığına verilen fiyatı biz alamıyoruz. Ne olacak bilmiyorum” diye konuştu.

EKMEK PARASINI KARŞILAMIYOR

Fındığı açıklanan fiyattan satamayacaklarını belirten fındık üreticisi Nebahat Çolak, “O parayı biz alamıyoruz. Bizim fındığımız ya 40 lira ya da 35 liraya gidecek. Günlükçü fiyatları, ot temizlemesi, gübre fiyatlarını hesaba koyduğumuz zaman açıklanan fiyatı aşıyor zaten. Biz bir kar edemiyoruz, hep zarar ediyoruz. Biz TMO’ya fındık satamıyoruz. Tüccara mahkum kalıyoruz. Tüccar da istediği fiyattan alıyor. Bu fiyat da bizi tatmin etmiyor. Eskiden fındığı sattığımız zaman bir düğün yapabiliyorduk. Şimdi bu pahalılıklar karşısında hiçbir şey yapamıyorsun. Sadece ekmeğin parasını bile çıkaramıyoruz. Şu kadarcık ekmek kaç lira oldu? Onları da hesaba koymak gerekiyor. Gençlerimiz evlilikten korktu, iş bulamıyorlar. Üniversite mezunu çocuklarımız iş arıyor. Fındık da yok, millet kara kara düşünüyor” ifadelerine yer verdi.

GÜNLÜKÇÜ MASRAFI 300 LİRA, 10 KİLO FINDIK 450 LİRA

300 lira olan günlükçünün günde en fazla 10 kg fındık toplayabileceğini söyleyen üretici, “10 kg fındık 45 liradan 450 lira eder. 300 TL bunun yevmiyesi, ulaşımı, masrafı var, hepsini hesap edin, geriye ne kaldı? Bundan ne karın olacak senin”

ALAN DESTEĞİNİN BİR ANLAMI YOK

Alan desteğinin bir anlamı olmadığını söyleyen fındık üreticisi Muammer Yılmaz, “Geçen yıl fındık 27 lira açıklandı. Biz 21 liraya fındığımızı zor satabildik. Fındık fiyatı ile satış fiyatı arasında yüzde 40 kaybımız var. Açıklanan 54 liradan 20 lira kaybımız olacak. 42 lira civarında giderse iyi. Belki önümüzdeki Mayıs ayında o fiyatı bulur, belki daha da üzerine çıkabilir. Ama üreticinin fındığını bekletme şansı hiç yok. Fındık fiyatının en az 4 dolar olması gerekiyordu. Alan bazlı destek o kadar fazla değil. 1,5 dönüm yerim var. Yaklaşık 300 kg fındık veriyorum. 286 lira alan desteği alıyorum. Bunun da 80-90 lirasını dosya masrafı olarak ziraat odasına veriyorum. Tarım İl Müdürlüğü’ne de 15 lira veriyorum. Alan bazlı destekle bunun bir alakası yok” dedi.

GÜBRE, YEVMİYE, HARMAN…

Vatandaşın fındığını ancak 40 ile 45 lira arasında satabileceğini vurgulayan Züver Kılıç da, “Fındığın fiyatı doların yükselmesine tabi tutulacak mı? Yok. Onun için kurtarmaz. Gübresi var, toplama yevmiyesi var, harmanı var. Bir kilo peynir almak için üç kilo fındık satacaksın. Bu vatandaş nasıl geçinecek?” diye sordu.

REKOLTEYİ YÜKSEK GÖSTERİP FİYATI DÜŞÜRÜYORLAR

Rekolte tahminlerinin yüksek gösterilerek fiyatın düşük açıklandığını söyleyen Muzaffer Çelik ise, “Yüksek rekolte tahminleri ile tüketimi az tutarak fiyat düşürmektedirler, fiyatı sürekli aşağıya çekmektedirler. İhracatçılar da ithalatçıların ekibidir. Onların istediği gibi rekolteyi yönlendirmektedirler. Ziraat odaları ile ihracatçılar birliği arasındaki rekolte farkı 150 bin tondur. Ziraat odalarının tahminleri gerçeğe daha yakındır. Bu bir oyundur. Rekolteyi yüksek gösterip, bol mahsulle fiyat düşürmek Avrupalının işi” dedi.

5 KİLO ŞEKER 140 LİRA

Maliyetler karşısında fiyatın yeterli olmadığını belirten üretici Nebiye Kılıç, “Bu fiyat yeterli değil. 5 kg şeker 140 lira. Çoluk çocuğumuz, ailemiz nasıl kira verecek? Nasıl olacak bu? Fındık fiyatı biraz daha yüksek tutmalıydılar. Geçim çok zor” ifadelerine yer verdi.

AÇ MI DURACAĞIZ?

Fındık bahçesinin Turunçgil uzun antenli böceği nedeniyle söküldüğünü dile getiren Aynur Çolak ise, “Ne fındık, ne para! Neyle idare edeceğiz. Sökülen tarlalarımız için kilogram başına fındığın yerine 20 TL para verdiler. Çocuğa versen almaz onu. O kadar parayla bizi kandırdılar. Sökülen tarla 5 sene sonra dikilecek. 5 sene de fındık büyüyecek. 10 yıllık paramızı bize vermeleri lazım. Neyle idare edeceğiz. Aç mı duracağız” diyerek zor durumda olduklarını dile getirdi.