Hangi kelimelerin hakaret sayıldığı konusu uzun yıllardır netlik kazanmamışken, Yargıtay’ın daha önce “hakaret değildir” kararı verdiği kelimeler belli oldu. İşte mahkemenin hakaret olarak kabul etmediği o kelimeler…
Özellikle AKP döneminde sık sık “hakaret davası” haberleri gündeme gelirken, hangi kelimelerin hakaret sayılmadığı da tartışma konusu oluyor.
Hakaret sayılan kelime ve sözler kanunda tek tek belirtilmediği gibi hakaret sayılmayan kelimeler veya sözler de kanunda tek tek açıklanmış değildir. Yargıtay’ın yerleşik kararlarıyla belirlenen, kategorik bir biçimde hakaret sayılmayan sözler şunlardır:
Beddua niteliğindeki kelime ve sözler: Örneğin, “Allah belanı versin”, “Allah’ından bul”, “Allah müstehakını versin” şeklindeki sözler beddua niteliğinde sözler olup hakaret suçuna vücut vermemektedir
Eleştiri veya ağır eleştiri mahiyetindeki kelime ve sözler: Örneğin, bir mahkeme hakimine yönelik “dosyaları okumuyorsunuz, okumadığınız gibi biz okuduğumuz için susturmaya çalışıyorsunuz, bu rezalettir” şeklindeki sözler eleştiri mahiyetindedir.
Kaba hitap ve nezaket dışı kelime ve sözler: Örneğin, bir kimseye yönelik “terbiyesiz” , “ahlaksız” , “siz kimsiniz lan” , “ne mal olduğunuzu biliyorum” şeklindeki sözler kaba söz/hitap mahiyetinde olup hakaret suçu teşkil etmez.
Salt rahatsız edici kelime ve sözler: Örneğin, “sen kendini bilmeyen birisin, cehalet var sende” şeklindeki sözler rahatsız edici nitelikte olup hakaret suçuna vücut vermez.
Baran Doğan Hukuk Bürosu’nun derlemesine göre hakaret sayılmayan kelimeler şöyle:
Meziyetsiz, Karaktersiz: Sanığın, müşteki infaz koruma memuruna söylediği kabul edilen “beceriksiz herif, meziyetsiz, karaktersiz… artık bırak bu işi, emekli ol git, insanları mağdur ediyorsun” şeklinde ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözler hakaret suçu oluşturmaz (Y18CD-K.2017/11006).
Karaktersiz Herif: Olay günü sanığın, katılana söylediği kabul edilen “işini yapmıyor, karaktersiz herif” şeklinde ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerinde hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, mahkûmiyet kararı verilmesi, bozma nedenidir (Y18CD-K.2017/10756).
Dinsiz, İmansızlar: Sanığın müştekilere söylediği “dinsiz, imansızlar” şeklindeki sözün müştekilerin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurlarını oluşturmaz (Y18CD-K.2017/7985).
Terbiyesizlik Yapma: Sanığın katılana söylediği kabul edilen “terbiyesizlik yapma” şeklinde kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, yasal olmayan ve yerinde görülmeyen gerekçeyle ceza verilmesine yer olmadığına karar verilmesi bozma nedenidir (Y4CD-K.2021/8900).
Sen Ne Kadar Terbiyesizsin: Olay günü sanığın katılana yönelik söylediği iddia edilen “sen ne kadar terbiyesizsin “ şeklinde ve kaba ifade niteliğindeki sözlerinin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden sanığın mahkumiyetine karar verilmesi, bozma nedenidir (Y4CD-K.2021/11664).
Polis Memuruna “Terbiyesiz Herifler”: Müşteki polis memurları ile tartıştığı sırada müştekilere hitaben sarf ettiği kabul edilen, “..terbiyesiz herifler ..” biçimindeki sözlerin, nezaket dışı kaba hitap tarzı olup, sövme, somut bir fiil ya da olgu isnadı olarak kabul edilemeyeceğinden hakaret suçu oluşmaz (Y18CD-K.2019/10939).
Bu Yaptığınız Terbiyesizliktir, Ayıptır: Somut olayda sanığın, katılanlara hitaben söylediği “Bu yaptığınız terbiyesizliktir, ayıptır.” sözlerinin katılanların onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı söz niteliğinde olduğu ve hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, kanuni olmayan ve yerinde görülmeyen gerekçe ile hakaret suçundan mahkumiyet kararı verilmesi… (Y4CD-K.2021/10146).
Edepsiz, Terbiyesiz: Hastanede aralarında çıkan tartışmada katılan sanığın sanığa “Allah senin belanı versin” demesi üzerine sanığın da katılan sanığa “edepsiz, terbiyesiz”şeklindeki sözlerinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, beddua ve rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibari ile oluşmadığı gözetilmeden, sanığın beraatı yerine ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi…
Şizofrensin, İki Ruhlusun: Sanığın katılana hitaben söylediği “sen şizofren hastasısın, iki ruhlusun, doktora git bir an evvel sağlığına kavuş” şeklindeki sözlerinin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, ağır eleştiri niteliğinde olduğundan bu sözler hakaret sayılmaz (Y18CD-2015/10949).
“Lan” Demek: Kamu görevlileri veya sivil vatandaşa yönelik her türlü ağır eleştiri veya rahatsız edici sözlerin hakaret suçu bağlamında değerlendirilmemesi, sözlerin açıkça, onur, şeref ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadını veya sövmek fiilini oluşturması gerekmektedir. Yargılamaya konu somut olayda; sanığın mağdurlara hitaben söylediği kabul edilen “ lan” sözünün muhatapların onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibari ile oluşmadığı gözetilmeden, sanığın beraati yerine mahkûmiyet kararı verilmesi bozma nedenidir (Y4CD-K.2021/26608).
Lan, Ulan Allahsız: Sanığın, katılana ait cep telefonuna gönderdiği kabul edilen “…Adam gibi cevap versene lan…” ve “…Ulan allahsız beni köyümde öy kullandırmadın sen mardinden oy getirdin bunu hesabını vericen tlf cevap vermemen adamlık mı” şeklinde ve kaba hitap tarzı niteliğindeki mesajlar, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret sayılmazlar (Y18CD-K.2019/10437).
Polise Kimlik Vermeyiz Lan: Sanığın, polis memuru olan olan mağdurlara yönelik sarfettiği “Biz TC polisine kimlik falan vermeyiz lan” biçimindeki kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerinin, muhatabının onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle bu mağdura yönelik hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, mahkumiyet kararı verilmesi, bozma nedenidir ((Y4CD-K.2021/26460).
Lan, Sen Ne Utanmazsın: Sanığın katılana mesaj yoluyla gönderdiği ‘‘lan’’ ve ‘‘sen ne utanmazsın’’ biçimindeki kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerinin, muhatabının onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle bu mağdura yönelik hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, mahkumiyet kararı verilmesi, bozma nedenidir (Y4CD-K.2021/26139).
Siz Nasıl Polissiniz Lan: Olay günü sanığın, mağdur polis memurlarına söylediği kabul edilen ‘‘siz nasıl polissiniz lan’’ şeklinde sözlerin, muhatapların onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibariyle oluşmadığı gözetilmeden, sanığın beraatı yerine mahkûmiyetine karar verilmesi, bozma nedenidir (Y4CD-K.2021/25279).
Siz Kimsiniz Lan, Lan Hepiniz Artistsiniz: Sanığın katılan ile mağdurlara hitaben adliye merdivenlerinde ve nezarethaneye alınacağı sırada söylediği kabul edilen “siz kimsiniz lan,lan hepiniz artistsiniz” şeklindeki sözlerinin katılan ve mağdurların onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu kabul edilmelidir (Y4CD-K.2021/15523).
Çingene Demek: Sanığın “çingene” ifadesi ile halen ülkemizde kendilerini “roman” olarak nitelendiren ve Avrupa’dan Türkiye’ye göçetmiş vatandaşlarımızı kast etmesi karşısında; bu sözlerin katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle, hakaret suçu oluşmaz (Y4CD-K.2014/574).
Allah Belanı Versin: Yaralama suçunun mağduru olarak şikayeti sırasında polis memuru olan mağdur M.. B..’ye söylediği kabul edilen “…bir şey yapmıyorsunuz, sizin Allah belanızı versin…” biçimindeki sözler, beddua niteliğinde olup hakaret sayılmaz (Y4CD-K.2014/1282).
Allah Belanı versin, Senin Gibi Doktorun: Suça sürüklenen çocuğun, kendisini muayene eden doktor olan mağdura yönelik sarfettiği “Allah belanı versin, senin gibi doktorun” biçimindeki beddua ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerinin, muhatabının onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, mahkumiyet kararı verilmesi, bozma nedenidir (Y4CD-K.2021/21086).
Ölü Kazanının Altında Kalın İnşallah Allah Belanızı Versin: Sanığın söylediği kabul edilen “kömürleriniz ölü kazanında yansın ölü kazanının altında kalın inşallah Allah belanızı versin” şeklindeki beddua niteliğinde olan sözlerin, müştekilerin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi, bozma nedenidir (Y4CD-K.2020/19982).
Gözün Kör Olsun: Olay günü sanığın, mağdura söylediği kabul edilen “gözün kör olsun, nereden verdin bu parayı” şeklindeki beddua ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerin, muhatabın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, mahkumiyet kararı verilmesi, bozma nedenidir (Y4CD-K.2017/11725).
Hakime “Taraf Tutuyorsunuz” Demek: Sanığı duruşma salonundan çıkarması üzerine, sanığın hakime karşı söylemiş olduğu ‘siz açıkça taraf tutuyorsunuz’ şeklindeki sözlerin yapılan uygulamaya yönelik bir sızlanma niteliğinde olup, suç işleme bilinç ve iradesi ile söylenmediğinden hakaret sayılmaz (Y2CD-K.2013/6410).
Emniyet Müdürlüğüne Yönelik “Sinkaf Ederim Böyle Yeri, Düzeni”: Sanığın, babasının emniyet müdürlüğünde ifadesi alındığı sırada kendisinin dışarıda beklemesini isteyen mağdur polis memurlarına söylediği “sinkaf ederim, böyle düzeni de, yeri de” şeklindeki sözlerin mağdurları hedef almayıp onların onur, şeref ve saygınlıklarına yönelik bir saldırı niteliğinde olmadığından hakaret suçu oluşmaz (Y4CD-K.2014/1014).
Emniyete “Polis Memurlarınız Şerefsiz, Rüşvet Yiyorlar”: Hakaret suçunun mağdurunun, belirli veya belirlenebilir kişi olması zorunluluğunun bulunması, belirli ve sınırlandırılmamış kişi topluluğuna karşı söylenen sözlerin bu suç kapsamında değerlendirilemeyecek olması karşısında, sanığın Ankara Emniyet Müdürlüğü’nün www.ankara..gov.tr internet adresine yazdığı “ya sizin bu polis memurlarınız ne kadar şerefsiz rüşvet yiyorlar yazık ya, sonrada tertemizsiniz, devlet vatandaşın hakkını yemezse terör falan olmaz size hayırlı mesailer” biçimindeki sözlerin sınırlandırılmamış ve belirlenmemiş kişi topluluğuna yönelik olduğundan hakaret suçunu oluşturmaz (Y4CD-K.2014/1432).
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.