“Eğitim, ferdin yaşama sanatını idrak edebilmesi için rehber olmalıdır.” 

-A. North Whitehead

Eğitim, hiç kuşku yok ki, beşikten mezara kadar devam eden bir süreçtir; durup soluklanmak için mola verilecek bir durak yahut da önceden belirlenmiş bir bitiş çizgisi yoktur; deyim yerindeyse, ucu bucağı görünmeyecek kadar geniş bir arazide maraton koşmaya benzer. Bir engele takılmak veya tökezleyip düşmek işten bile değildir; ama ne olursa olsun, kati surette yarıştan kopmamak gerekir.

İnsanoğlu,  ömrünün  büyük bir bölümünü (bazen de tamamını) bir arayış içerisinde geçirir. Ama gelgelelim, genellikle ne aradığını bilmiyordur. Bu nedenle, oradan oraya savrulur durur. İşte tam olarak bu noktada, hangi değirmene un öğüttüğü belli olmayan bu girift çarkı mümkün olduğunca yavaşlatmak için devreye eğitim girer.

Ama ne var ki, eğitim denince akla gelen ilk şey diplomadır.

Türkiye’de eğitim ve öğretim sistemi, kademelerden oluşmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nde kadın ve erkek her vatandaş için 12 yıllık eğitim mecburidir. Bu eğitim sisteminde eğitimini tamamlayan her öğrenciye “Orta Öğretim” diploması verilir.

Ama genel anlamda eğitim: Adabı muaşeret kuralarından hayal gücüne, ekonomiden siyasete,  diksiyondan fonetiğe,  felsefeden spora kadar pek çok farklı sahada at koşturur. Ya da başka bir deyişle, hayatın her alanına nüfuz eder.

Bu açıdan bakınca,  eğitimin, diploma almakla sınırlı olmadığını görürüz. Aksine,  eğitim, soluk alıp vermek gibidir.  Herkesten bir şey öğrenilebilir, her olaydan ve/veya her hatadan bir ders çıkarılabilir. Ama bunun için öğrenmeye açık, alçakgönüllü ve şeffaf olmak gerekir. Çünkü bencil, vurdumduymaz veya dogmatik insanlar eğitilemezler.  Yalnızca, “Mış”  gibi yaparlar. Örneğin, güncel haber namına sadece popüler kişilerle ilgili olayları takip eden, kendi uçarılıklarını ve hayal kırıklıklarını dünyanın kaderinden daha heyecan verici bulan insanlar yerinde saymaya mahkumdur. Çünkü, eğitimden geçmeyen hayal gücüne sahip olanların, kanatları vardır; ama ayakları yoktur.   

“Sorgulanmamış bir hayat yaşanmaya değmez” demiştir Sokrates.
Kuşkusuz insan,  yaşadığı hayatı ve bu hayatın temel değerlerini sorgulamadır. Yoksa her şeye ve herkese körü körüne inanmaktan dolayı, potansiyelini keşfetmek şöyle dursun,  burnunun ucunu dahi göremez. Düşünen ve sorgulayan insan, perdelerin arkasına gizlenmiş gizleri, incelikleri ve nedensellikleri keşfeder. Bu sebepten ötürü  “düşünmek fiili “ kişisel eğitim için son derece önemli bir rol oynar.

Pekâlâ, bunun yanı sıra,  kitaplar da kişisel eğitimin önemli bir parçasıdır. Bir masal kitabından bile “hayata dair”  pek çok şey öğrenebilir insan.

Ayrıca son dönemde iyiden iyiye moda olan Netflix ve HBO gibi özel televizyon kanalları için çekilen   dizi ve filmlerde bu meyanda yararlı olabilecek diğer unsurlardır.

Sonuç itibariyle Cervantes’in de dediği gibi, insan eğitimle doğmaz; ama eğitimle yaşar.
Haftaya görüşmek üzere 

Esen kalın